Maya came into being the moment Shiva woke up from his natural state of being. All creation then began, was sustained and expired. These is known as Shiva's Lila or play. We are all caught in his play. We take on roles and begin to love our roles. We become attached to all that life has to offer or despise it if it turns sour. In a world of duality we exercise our choice. This is Maya.
Mahakavi Bharathi could not have said it better. He equates all of existence to a dream, a mirage, an illusion, all products of Maya.
பொய்யோ? மெய்யோ? (உலகத்தை நோக்கி வினவுதல்)
நிற்பதுவே, நடப்பதுவே, பறப்பதுவே, நீங்களெல்லாம்
சொற்பனந்தானோ? – பல தோற்ற மயக்கங்களோ?
கற்பதுவே, கேட்பதுவே, கருதுவதே, நீங்களெல்லாம்
அற்பமாயைகளோ ? உம்முள் ஆழ்ந்த பொருளில்லையோ ? (1)
வானகமே இளவெயிலே மரச்செறிவே, நீங்க ளெல்லாம்
கானலின் நீரோ ? – வெறுங் காட்சிப் பிழைதானோ?
போனதெல்லாம் கனவினைப்போற் புதைந்தழிந்தே போனதனால்
நானுமோர் கனவோ? – இந்த ஞாலமும் பொய்தானோ? (2)
காலமென்றே ஒரு நினைவும் காட்சியென்றே பல நினைவும்
கோலமும் பொய்களோ ?அங்குக் குணங்களும் பொய்களோ?
சோலையிலே மரங்களெல்லாம் தோன்றுவதோர் விதையிலென்றால்
சோலை பொய்யாமோ ? – இதைச் சொல்லொடு சேர்ப்பாரோ? (3)
காண்பதெல்லாம் மறையுமென்றால் மறைந்ததெல்லாம் காண்பமன்றோ?
வீண்படு பொய்யிலே – நித்தம் விதி தொடர்ந் திடுமோ?
காண்பதுவே உறுதி கொண்டோம் காண்பதல்லால் உறுதியில்லை
காண்பது சத்தியாம் – இந்தக் காட்சி நித்தியமாம்! (4)
This veil called Maya is removed only with Shiva's grace. Maya drops on its own the moment we move back into a state of being. Time then stops and space diminishes.
The moment we move within there is no external world to watch and figure out about. Day and night does not exist. Being black or white is not important anymore. Happiness or sorrow does not touch us. Being a vegetarian or otherwise is immaterial. Territory, boundary and ownership does not weigh. There is no need to understand and comprehend the workings of the world. Everything around us vanishes at that point of moment. Time and space ceases to exist.
This takes place without our effort. This takes place spontaneously in the presence of the divine. This state is conferred on us by the divine. All rational thinking drops. All logic fails. We fall into a state of ecstasy. We cry for no reason. We laugh aloud again for no reason. We will never comprehend that moment.
We revisit the source. We merge with it momentarily. We have a momentary glimpse of it. There is nothing to recall later.
For this to take effect we are put through the four phases of Sariyai, Kriyai, Yoga and Gnanam. We need to live in the world in order to come out of it. Just as the butterfly ruptures the cocoon and takes flight, we wake up from this deep slumber, rupturing from within into a state of ecstasy and bliss and finally into a state of stillness. We need to move from matter to light and finally back to energy.